W.B Yeats

Endurkoman

Vendandi æ vendandi í gleikkandi hvirfli
heyrir fálkinn ekki til fálkarans;
allt liðast í sundur; miðjan heldur engu;
hreinu anarkíi streymt um heiminn,
blóðmyrkvuðu flóðinu streymt,
og siðvenju sakleysis hvarvetna drekkt;
alla sannfæringu skortir þá bestu, en þeir verstu
bólgna út af ástríðufullum krafti.

Vissulega virðist opinberun í nánd;
vissulega virðist Endurkoman í nánd.   
Endurkoman! Varla hef ég látið frá mér orðið
fyrr en Andi heimsins tekur á sig mynd
ruglar sjón mína: úti á söndum eyðimerkurinnar
hreyfir svifasein lærin skapnaður með búk
af ljóni og höfuð manns, tillitið sljótt og laust
við meðaumkun eins og sólin, en allt um kring
snúast skuggar hinna örgu eyðimerkurfugla.   
Myrkrið kemur aftur; en núna veit ég
að tuttugu aldir af algjörum svefni
byltust í martröð ruggandi vöggu,
og hvaða ógnarskepna sem loks á vitjunatíma
hokrast í átt að Betlehem til að fæðast?

Bronislawa Wajs (Papusza)

Blóðtár

– Það sem við máttum þola vegna þýsku hermannanna í Voly veturinn ’43 til ’44 –

Í skóginum. Ekkert vatn, enginn eldur – mikið hungur.
Hvar áttu börnin að sofa? Ekkert tjald.
Um nætur gátum við ekki kveikt eld.
Á daginn hefði reykurinn vakið athygi Þjóðverjanna.
Hvernig er hægt að komast af með börn á köldum vetri?
Allir berfættir…
Þegar þeir höfðu ákveðið að myrða okkur
settu þeir okkur fyrst í nauðungarvinnu.
Þjóðverji kom til okkar.
– Ég hef slæmar fréttir að færa.
Þeir ætla að drepa ykkur í nótt.
Ekki segja neinum.
Ég er líka dökkur Rómamaður
af ykkar ætt — hreinn og sannur.
Guð veri með ykkur
í svörtum skóginum…
Eftir að hafa sagt þetta
faðmaði hann okkur að sér

Í tvo þrjá daga enginn matur.
Allir fara svangir að sofa.
Geta ekki sofið
stara á stjörnurnar…
Guð, það er svo fallegt að lifa!
Þjóðverjarnir vilja ekki leyfa okkur…

Ó þú litla stjarna!
Í dögun ert þú stór!
Blindaðu Þjóðverjana!
Ruglaðu þá
leiddu þá afvega
svo að Gyðinga- og Rómabörnin fái lifað!

Hvað tekur Rómakona með lítil barn til bragðs
þegar kemur harður vetur?
Hvar finnur hún klæði?
Allt verður einskisnýtt.
Hún vill deyja.
Enginn veit, nema himininn
bara fljótið heyrir harmatölur okkar.
Augu hverra sáu okkur sem óvini?
Munnar hverra formæltu okkur?
Ekki hlusta á þá, Guð.
Hlustaðu á okkur.
Það kom köld nótt
gamla rómakonan söng
ævintýri rómafólks:
Það kemur gullinn vetur,
snjór, sem litlar stjörnur,
mun hylja jörðina, hendurnar.
Svörtu augun frjósa
hjörtun deyja.

Það féll svo mikill snjór
að hann huldi vegina.
Bara hægt að sjá Vetrarbrautina á himnum.

Á einni slíkri frostnótt
deyr ung dóttir
og á fjórum dögum
grafa mæður í snjóinn
fjóra unga syni.
Sjáðu sól, hvernig unga Rómafólkið
deyr úr kulda í skóginum
þegar þú ert fjarri.

Þegar ég var komin heim óð tunglið í glugganum
leyfði mér ekki að sofna. Einhver leit inn.
Ég spurði – hver er þar?
– Opnaðu dyrnar, dökka Rómakona.
Ég sá fallega unga Gyðingastúlku
skálfandi úr kulda
biðjandi um mat.
Litla vina, greyið mitt.
Ég gaf henni brauð, allt sem ég átti, skyrtu.
Við gleymdum því báðar að ekki fjarri
var lögreglan.
En þeir komu ekki þá nótt.

Allir fuglarnir
biðja fyrir börnum okkar
svo að vonda fólkið, illmennin, drepi þau ekki.
Ó örlög
Ólukkans lukka mín.

Þéttur eins og laufin féll snjórinn
hefti för okkar
svo mikill snjór, vagnhjólin grófust í hann.
Það varð að troða stíg
ýta á vagnana aftan í hestunum

Ótal stundir eymdar og hungurs.
Ótal sorgarefni og vegir.
Ótal beittir steinar sem skáru fætur okkar.
Ótal byssukúlur sem smugu við eyru okkar.

(Snarað eftir enskri þýðingu sem Yala Korwin gerði úr pólsku)

 

Jan Erik Vold

Heildarútgáfan af ástarlífi Borislav Herak

 

Ég hafði aldrei verið með neinni. Við komum
í bæinn Bioca. Ég fékk skipun

um að nauðga stelpu. Ég fór með hana
í hús þar rétt hjá. Hún hét Naila. Hún streittist

ekkert á móti. Verðirnir litu til mín. Gerði ég
það ekki, myndu þeir drepa mig. Önnur

hét Amela. Hún sagði ekki neitt. Grét bara.
Við sögðum henni að fara úr öllu.

Meðan einn nauðgaði, hélt annar henni
niðri. Eða drakk koníak. Við ókum

henni að aflíðandi brekku. Hún var ósköp
róleg. Gekk af stað. Þá tók Sretko upp byssuna

og skaut hana í hausinn. Það var ein sem hét Ina
og ansi sæt. Hún var sautján. Mér leist á hana

en ekki að nauðga henni. Við komum í múslímska
kvennafangelsið þriðja hvern dag. Eftir á

var það yfirleitt ég sem þurfti að skjóta þær, því ég
var sá lægst setti. Ég á þetta skilið.

Mig langar bara að sjá pabba einu sinni enn.
Og svo langar mig í smók.

Paul Celan

Fúga dauðans

Svarta árdegismjólk við teygum á kvöldin
við teygum hana seint og snemma og við teygum hana um nætur
við teygum og teygum
við tökum gröf á himnum svo þrengi ekki að neinum
í húsinu býr maður hann leikur við nöðrur hann ritar
hann ritar þegar dimmir um Þýskaland glóandi hár þitt Margrét
hann ritar og gengur úr húsi og stjörnurnar leiftra hann flautar hundana til sín
hann flautar fram júðana sína lætur þá taka sér gröf í jörðu
hann skipar okkur spiliði fyrir dansi

Svarta árdegismjólk við teygum þig um nætur
við teygum þig seint og snemma og við teygum þig á kvöldin
við teygum og teygum
í húsinu býr maður hann leikur við nöðrur hann ritar
hann ritar þegar dimmir um Þýskaland glóandi hár þitt Margrét
öskugrátt hár þitt Súlamít við tökum gröf á himnum svo þrengi ekki að neinum

Hann hrópar grafiði dýpra þið þarna spilið og syngið
hann grípur til járnsins í beltinu hamast með augun sín bláu
stingið skóflunum dýpra þið þarna spiliði fyrir dansi

Svarta árdegismjólk við teygum þig um nætur
við teygum þig seint og snemma og við teygum þig á kvöldin
við teygum og teygum
í húsinu býr maður glóandi hár þitt Margrét
öskugrátt hár þitt Súlamít hann leikur við nöðrur

Hann hrópar spiliði dauðann af blíðu dauðinn er meistari þýskur
hann hrópar snertið dekkri strengi þá stígiði sem reykur til himins
þá öðlist þið gröf í skýjum svo þrengi ekki að neinum

Svarta árdegismjólk við teygum þig um nætur
við teygum þig á kvöldin dauðinn er meistari þýskur
við teygum þig seint og snemma og við teygum og teygum
dauðinn er meistari þýskur með augað sitt bláa
hann hæfir þig með blýkúlu sinni hann hæfir þig beint
í húsinu býr maður glóandi hár þitt Margrét
hann sigar á okkur hundum býr okkur gröf á himnum
hann leikur við nöðrur og dreymir dauðinn er meistari þýskur

glóandi hár þitt Margrét
öskugrátt hár þitt Súlamít

 

Wislawa Szymborska

16. maí 1973

 

Ein hinna mörgu dagsetninga
sem kveikir ekki lengur á neinu.

Hvert ég fór þann daginn
hvað ég gerði — ég veit það ekki.

Hverja ég hitti, um hvað var talað,
ég man það ekki.

Ef glæpur var framinn í nágrenninu,
hefði ég enga fjarvistarsönnun.

Sólin lýsti og hvarf
án þess að ég tæki eftir því.
Jörðin snerist sinn hring
án þess að ég gæti þess í minnisbókinni.

Mér er bærilegri sú tilhugsun
að ég hafi verið látin um stund
en að minnast einskis
þótt ég hafi verið á lífi allan tímann.

Ég var engin vofa
ég andaði, ég át
ég gekk um.
Fótatakið heyrðist
og fingraförin
hljóta að hafa komið á hurðarhúninn.

Mynd mín var í speglinum.
Ég klæddist einhverju í ákveðnum lit.
Einhver hlýtur að hafa séð mig.

Ef til vill fann ég á þessum degi
hlut sem ég hafði týnt
Ef til vill týndi ég einhverju sem ég fann síðar.

Ég var þrungin tilfinningum, og skynjaði.
Nú er allt
eins og punktalína innan sviga.

Hvar hélt ég til
hvar var ég eiginlega?
Það má heita merkilegt
að hverfa úr eigin augsýn

Ég hristi minnið.
Ef til vill er í greinum þess eitthvað
sem um áraraðir hefur sofið
og flögrar nú að stað.
Nei.
Greinilega krefst ég of mikils.
svo mikils sem einnar sekúndu.

 

Wislawa Szymborska

Ást við fyrstu sýn

 

Þau eru bæði sannfærð um það
að óvænt ástríða hafi sameinað þau.
Slík vissa er falleg
en óvissa er samt fallegri.

Fyrst þau hafa aldei hist áður, eru þau viss
um að ekkert hafi verið á milli þeirra.
En hvað segja göturnar, tröppurnar, gangarnir
ef til vill hafa þau mæst ótal sinnum.

Mig langar til að spyrja þau
hvort þau muni ekki
andartak augliti til auglitis
einhvers staðar í hringdyrum?
ef til vill „afsakið“ muldrað í mannþröng?
snubbótt „vitlaust númer“ í tólinu?
en ég veit svarið.
Nei, þau muna ekki.

Þau yrðu hissa að heyra
að tilviljunin hefur leikið sér að þeim
í mörg ár

Ekki enn tilbúin
að verða Örlög þeirra
hún ýtti þeim nær, dró þau sundur
setti hindrun í veg þeirra
með bældum hlátri
og læddist síðan í hvarf.

Það voru merki og tákn
jafnvel þótt þau gætu ekki ráðið þau.
Ef til vill fyrir þremur árum
eða bara á þriðjudaginn var
eitt lítið lauf sem flökti
af einni öxl á aðra?
Eitthvað rann úr hendi og var gripið upp.
Hver veit, ef til vill boltinn sem hvarf
inn í runna æskunnar.

Það voru hurðarhúnar og dyrabjöllur
þar sem ein snerting kom
á eftir annarri.
Töskur sem voru bókaðar inn og stóðu hlið við hlið.
Nótt eina, ef til vill, sami draumurinn,
orðinn þokukenndur að morgni.

Allar byrjanir eru sjálfstætt framhald
þegar allt kemur til alls
og bók atburðanna
er alltaf opin í miðju.

 

Wislawa Szymborska

Köttur í tómri íbúð

 

Deyja — slíkt er ekki hægt að gera ketti.
Eða hvað ætti köttur að gera
í tómri íbúðinni.
Klifra upp veggina?
Nudda sér upp að húsgögnunum?
Ekkert virðist breytt
en ekkert er þó eins og það var.
Ekkert hefur hreyfst úr stað
en samt er meira pláss.
Og á kvöldin er ekki kveikt á neinum lampa.

Það heyrist fótatak í stiganum,
en ekki það rétta.
Höndin sem leggur fisk í skálina
er líka önnur.

Eitthvað byrjar ekki
á venjulegum tíma.
Eitthvað gerist ekki
eins og það ætti.
Einhver var alltaf, alltaf hérna
síðan skyndilega horfinn
og þrjóskast við að vera horfinn.

Hver skápur hefur verið rannsakaður.
Hver einasta hilla könnuð.
Til einskis að grafa sig undir teppið.
Búið að gera það sem er bannað,
pappírum rótað út um allt.
Hvað er hægt að gera fleira?
Sofa og bíða.

Bíða bara uns hann kemur
bara láta hann sýna sig.
Þá skal hann vita að svona
kemur maður ekki fram við kött
Mjakast í áttina til hans
með sýnilegum óvilja
og ákaflega hægt
á móðguðum loppum
og ekki stökkva eða væla til að byrja með.

 

Wislawa Szymborska

Terroristinn, hann fylgist með

 

Sprengjan á kránni er stillt á tuttugu mínútur yfir eitt.
Núna er hún sextán mínútur gengin.
Nokkrir geta ennþá farið inn.
Aðrir gengið út.

Terroristinn stendur nú hinumegin götunnar.
Þessi fjarlægð verndar hann frá illu.
Og hvílíkt útsýni, eins og í bíó:

Kona í gulum jakka, hún fer inn.
Maður með dökk sólgleraugu, hann kemur út.
Strákar í gallabuxum, þeir spjalla.
Sautján mínútur og fjórar sekúndur.
Sá stutti, hann er heppinn, sest á vespuna
en sá langi, hann gengur inn.

Sautján mínútur og fjörtíu sekúndur yfir eitt.
Þessi stúlka, hún nálgast með grænan borða í hárinu.
En þá skyggir stætisvagn óvænt á hana.
Átján mínutur gengin.
Stúlkan horfin.
Var hún þetta fífl, fór hún inn, eða ekki?
Kemur í ljós þegar þau verða borin út.

Nítján mínútur gengin.
Engir fleiri virðast ætla inn.
En einhver gaur, feitur, sköllóttur, er á förum.
Bíðum við, helst virðist sem hann leiti einhvers í vösunum og
tíu sekúndum fyrir eitt tuttugu
gengur hann inn til að sækja skitna hanska.

Nákvæmlega trettán tuttugu.
Þessi bið, heil eilífð.
Nú gerist það.
Nei, ekki enn.
Jú, núna.
Með hvelli, sprengjan.

 

Fernando Pessoa

Álvaro de Campos: Tóbaksbúðin

 

Ekki er ég neitt.
Aldrei verð ég neitt
Ekki fæst ég til að vera neitt.
Burtséð frá þessu bý ég yfir öllum draumum heimsins.

Gluggarnir á herbergi mínu
sem er herbergi eins sem enginn þekkir af milljónunum í heiminum
(Og ef þeir þekktu, hvað myndu þeir vita?)
Þið horfið út á dulúð strætis sem stöðugt er gengið af fólki
á stræti sem er óaðgengilegt öllum hugsunum
áþreifanlegt, hræðilega áþreifanlegt, öruggt, undarlega öruggt
með dulúð hluta undir steinum og skepnum
með dauða sem veldur raka í veggjum og hvítu hári manna
með þau örlög að aka bifreið alls niður vegarspotta einskis.

Í dag er ég uppgefinn líktog ég viti sannleikann.
Í dag er ég skýr líktog ég sé að dauða kominn
og nái ekki lengur sambandi við umhverfið
nema til að kveðja, þetta hús og þessa hlið strætisins sem breytist
í röð lestarvagna og flauta blæs til brottfarar
innan úr höfði mínu
og hristingur tauga minna og skruðningar beina við hreyfinguna.
Í dag er ég ráðþrota einsog maður sem hefur hugsað og fundið og gleymt.
Í dag er ég skiptur milli trúnaðar við
tóbaksbúðina hinu megin götunnar sem er eitthvað áþreifanlegt fyrir utan
og skynjunar sem segir að allt sé draumur, sem áþreifanlegt fyrir innan.

Mistekist hefur mér í öllu
þar sem mér hefur ekki tekist að koma neinni áætlun í verk, kannski var allt einskis virði.
Iðnnámið sem mér var komið í-
Ég stökk frá því útum glugga á bakhlið hússins.
Ég fór út á land með stórar áætlanir.
en þar mættu mér aðeins gras og tré
og þegar um fólk var að ræða var það alveg einsog allir aðrir.
Ég fer frá glugganum, sest á stól. Um hvað á ég að hugsa?

Hvað veit ég um það sem ég ætla að verða, ég veit ekki hvað ég er?
Vera allt sem mér dettur í hug? En mér dettur svo margt í hug.
Og það eru svo margir að hugsa um að verða það sama í því sem ekki er þörf fyrir svo marga.

Snillingur? Á þessu augnabliki
eru hundrað þúsund heilar uppteknir við drauma um þá sjálfa sem snillinga einsog ég
og sagan mun ekki muna eftir – hver veit? – neinum þeirra
og ekkert nema áburður verður eftir svo mikla framtíðar keppni.
Nei, ekki hef ég trú á mér…
Öll geðveikrahælin eru full af sjúklingum með mikla mikla vissu.
Og ég sem hef alls enga vissu, er ég öruggari eða minna örugggur?
Nei, ekki einu sinni á mér..
Á hversu mörgum hanabjálkum og ekki hanabjálkum heimsins
eru ekki á þessari stundu dreymandi snillingar-að-eigin-áliti?
Hversu margar háar og göfugar og skýrar vonir-
Já, raunverulega háar og göfugar og skýrar-
Og hver veit hvort þær eru framkvæmanlegar?
munu nokkurn tímann sjá ljós sólarinnar eða ná eyrum fólksins?
Þessi heimur er fyrir manninnn sem er fæddur til að sigra hann
ekki þann sem lætur sig dreyma um að sigra hann jafnvel þótt hann hafi rétt fyrir sér.
Ég hef látið mig dreyma meir en Napóleon kom í verk.
Ég hef kreist inn í ímynduð hjörtu meiri ástargæsku en Kristur
Ég hef í leynum upphugsað heimspekikerfi sem enginn Kant skrifaði.
En ég er og verð kannski alltaf maður á hanabjálkanum
jafnvel þó ég búi þar ekki;
ég mun alltaf verða sá sem ekki var fæddur til þess;
ég mun alltaf verða sá sem hafði hæfileikana;
ég mun alltaf verða sá sem beið eftir því að þeir opnuðu fyrir honum dyrnar á hurðalausum vegg
og söng ballöðuna um Óendanleikann í hænsnakofanum
og heyrði rödd Guð í byrgðum brunni.
Hvort ég trúi á sjálfan mig? Nei, og ekki á neitt.
Lát Náttúruna hella yfir brennandi höfuð mitt
sólskini sínu, regni, vindinum sem hreyfir við hári mínu
og afgangurinn má koma ef vill eða þarf eða þarf ekki
hjörtu okkar þrælkuð af stjörnunum
við sigrum allan heimin áður en við stígum frammúr
en við vöknum upp og hann er myrkur
við förum á fætur og hann er framandi
við förum úr húsi og það er öll jörðin
að viðbættu sólkerfinu og vetrarbrautinni og óendanleikanum.

(Fáðu soldið súkkulaði, litla stúlka;
fáðu súkkulaði!
Sjáðu nú til, það er engin frumspeki í heiminum nema súkkulaði.
Sjáðu nú til, trúarbrögðin kenna ekki meira en sælgætisgerðin.
Éttu, litla skítuga stelpa, éttu!
Ef ég gæti étið súkkulaði með sömu sannfæringu og þú!
En ég hugsa og, reitandi silfurpappírinn með tinlaufi skil ég við það á gólfinu,
einsog ég hef skilið við lífið.)

En að minnsta kosti verður eftir, útúr biturð þess sem aldrei verður
hröð skrift þessara erinda-
Upphaf súlnagangna til hins ómögulega.
En að minnsta kosti helga ég sjálfum mér fyrirlitningu án tára
loksins göfugur í þessari handarhreyfingu sem ég geri þegar ég hendi
þeim skítuga þvotti sem ég er – enginn listi – inn í röð atburða
og verð heima án skyrtu.

(Þú sem huggar, sem ert ekki til og þaraf leiðandi huggar
hvorki grísk gyðja, meðtekin sem stytta sem gæti verið lifandi
né rómverskur faðir hræðilega göfugur og illur
né prinsessa trúbadúrsins, ljúfust og skærust sýna
né átjándu aldar markgreifafrú fjarlæg og í síðum klæðum
né margfræg mella frá æskuárum feðra okkar
né eitthvað nútímalegt – ég hef enga skýra hugmynd um hvað-
vertu hvað sem er af þessu, og, ef það gefur innblástur, láttu það gefa innblátur.
Hjarta mitt er tæmd karfa.
Einsog fólkið sem ákallar anda, ákallar anda, ákalla ég
sjálfan mig og mæti engu.
Ég fer að glugganum og sé strætið algjörlega skýrt:
Ég sé búðirnar, ég sé gangstéttarnar, ég sé umferðina líða hjá
Ég sé lifandi verurnar í fötum ganga hverja framhjá annari
ég sé hunda sem líka eru til
og allt þetta liggur á mér einsog útskúfunardómur
og allt þetta er mér framandi, sem allt annað.)

Ég hef lifað, lært, hef elskað og jafnvel trúað
og í dag er ekki til sá betlari sem ég öfunda vegna þess að hann er ekki ég
Ég lít á tötra hvers og eins, sár og lygar
og hugsa: kannski lifðirðu aldrei né lærðir né elskaðir né trúðir
(vegna þess að hægt er að framkvæma raunveruleika alls þess án þess að gera neitt af því)
kannski hefurðu varla verið til, frekar en hali eðlu sem er skorinn af
en eðlan heldur áfram að hreyfa sig.

Ég hef gert úr mér það sem ég hafði ekki hæfileika til.
Og það sem ég gat gert úr mér gerði ég ekki.
Fínu fötin sem ég fór í voru ekki þau réttu.
Þau þekktu mig strax sem þann sem ég var ekki og ég mótmælti ekki
lyginni og tapaði sjálfum mér.
Þegar ég reyndi að taka niður grímuna
var hún föst við andlit mitt.
Þegar ég náði henni af leit sjálfan mig í spegli
hafði ég þegar elst.
Ég var drukkin, reyndi árangurslaust að komast í
fötin sem ég hafði ekki afklæðst.
ég henti frá mér grímunni og svaf í klæðaskápnum
einsog hundur sem stjórnendurnir þola
vegna þess að hann er hættulaus.
Og ég ætla mér að skrifa þess sögu til að sýna frammá að ég er göfugur.
Hljómur minnar gagnslausu ljóðlistar
ég vildi að ég gæti fundið í þér hönd mína vinna
og að ég myndi ekki alltaf vera fyrir framan tóbaksbúðina hinu megin götunnar

trampandi undir mér, samvisku minni yfir því að vera lifandi
einsog teppi sem fyllibytta fellur um
eða verðlaus motta sem sígaunar stela.

En tóbakssalinn er kominn að dyrunum og stendur í gættinni.
Ég lýt á hann og finn til óþæginda í hnakkanum
og finn til óþæginda þeirrar sálar sem ekki sér skýrt.
Hann mun deyja og ég mun deyja.
Hann mun skilja við sitt skilti og mun skilja eftir mig ljóð mín.
Dag einn mun skiltið líka deyja og sömuleiðis ljóðið.
Eftir nokkurn tíma mun strætið þar sem skiltið var líka deyja
og tungumálið sem ljóðin voru ort á mun deyja líka.
Síðan mun plánetan þar sem þetta allt gerðist líka deyja
Á öðrum hnöttum í öðrum kerfum mun eitthvað einsog fólk halda áfram
að skrifa eitthvað einsog ljóðlist og búa undir einhverju einsog skiltum

allltaf eitthvað á undan öðru
alltaf einn hlutur jafn gagnslaus og annar
alltaf hið ómögulega jafn vitlaust og veruleikinn
alltaf dulúð dýpisins jafn viss og svefn dulúðar á yfirborðinu
alltaf þetta eða alltaf eitthvað annað eða hvorki eitt né neitt.

En maður nokkur hefur farið inn í tóbaksbúðina (til að kaupa tóbak?)
og hinn mögulegi veruleiki hrynur yfir mig
ég rís upp við dogg, krafmikill, ákveðinn, mannlegur
og ég ákveð að skrifa þessi erindi þar sem ég segi hið gagnstæða.

Ég kveiki í sígarettu meðan ég hugsa um að yrkja erindin
og í sígaretunni finn ég frelsi frá öllum hugsunum.
Ég elti reykinn einsog rétta stefnu
og ég nýt í einu viðkvæmu og réttu augnabliki
frelsis frá öllum spekúlasjónum
og viskunni um að frumspeki sé afleiðisng þess að vera í slæmu skapi
síðan halla ég mér afturí stólinn
og held áfram að reykja.
Meðan örlögin leyfa mun ég halda áfram að reykja.
(ef ég giftist dóttur þvottakonunnar
myndi ég kannski verða hamingjusamur)
Því fer ég upp úr stólnum. Ég geng að glugganum.
Maðurinn er kominn út úr tóbaksbúðinni (setur skiptimyntina í buxnavasann)
Ó, ég þekki hann: það er Stebbi án frumspeki.
(Tóbakssalinn er kominn út í dyr.)
Sem leiddur af æðra innsæi snýr Stebbi sér við og sér mig.
Hann veifar til mín, ég kalla til hans Halló Stebbi ! og alheimurinn
byggir sig aftur upp án hugsjónar eða vonar og tóbakssalinn brosir.

 

Jorge de Sena

Á Krít, með Mínotárusi

I

Fæddur í Portúgal, foreldrarnir portúgalir
og faðir brasilíumanna í Brasilíu
verð svo ef til vill kani þegar ég hafna í Ameríku.
Ég viða áfram að mér þjóðernum einsog skyrtum sem slitna,
sem ég klæðist og hendi síðan með hæfilegri virðingu
fyrir þeim fatnaði sem gengur úr sér við mikla notkun.
Ég er mitt eigið föðurland. Föðurlandið
sem ég yrki er tungan, málið sem ég fæddist í af hreinni
tilviljun. Og það sem heldur mér við efnið, heldur mér lifandi
er heift mín vegna ónógrar mannúðar í þessum heimi,
þar sem ég trúi ekki á neinn annan, og myndi í öðrum
bara vilja þennan. En ef ég einhvern daginn gleymi öllu,
þá eldist ég vonandi
við kaffidrykkju á Krít
með Mínotárusi
undir augnaráði ósvífinna guða.

II

Mínotárus mun skilja mig.
Hann hefur horn, einsog vitringar allir og óvinir lífsins.
Hann er hálfur naut og hálfur maður, einsog allar mannskepnur.
Nauðgaði og slafraði í sig ungmennum, einsog allar óvættir.
Sonur Pasífæju og bróðir erindis eftir Racine
sem Valéry, fávitinn, taldi með þeim fegurstu í hinni mætu „langue“.
Einnig bróðir Aríöðnu og hann flæktist í hnykli sem varð honum að falli.
Þeseifur, hetjan, sem líktog allar grískar hetjur var sonur skækju
hló upp í ginið mikils virta.
Mínotárus mun skilja mig, hann mun drekka með mér kaffi, meðan
sólin sest í kyrrð og ró við hafsbrún, og skuggarnir
mettaðir dísum og atvinnulausum sveinum
hverfa undursætir í bollana
líkt sykrinum sem við hrærum upp með skítugum putta
snjáðum af gramsi eftir uppruna lífsins.

III

Og einmitt þar vil ég endurheimta sjálfan mig, eftir
skilnað við líf á dreif um heiminn, einsog sagði gjarnan
blessuð ræfilstuskan sem Mínotárus aldrei les, því hann
kann ekki portúgölsku fremur en aðrir.
Ekki kann ég heldur grísku, samkvæmt áreiðanlegum heimildum.
Við ræðumst þá við á volapük, þar
sem hvorugur okkar kann það. Mínotárus
talaði ekki grísku, var ekki grikki, uppi fyrir tíma Grikklands
og hinnar lærðu drullu, sem hefur útatað okkur um aldir,
sem þrælar okkar skitu, ellegar þá við
sem þrælar annarra. Yfir kaffinu
rekjum við meinin hvor fyrir öðrum.

IV

Með löndum feðra erum við keypt, erum við seld, vegna
skorts á nægilega verðmætum löndum, sem skammarlegt væri
að tilheyra ekki. Hvorki ég né Mínotárus
mun eiga neitt föðurland. Einungis kaffi,
ilmandi og afar sterkt, ekki frá Arabíu eða Brasilíu
Fedecam eða Angólu eða neinum öðrum heimshluta. En kaffi
samt sem áður, og með sonaraugum
mun ég sjá það drjúpa frá skolti nautsins
niður á hné mannsins, hans, sem ekki veit
frá hvoru, föðurnum eða móðurinni
hann hefur erft snúin hornin sem prýða
göfugt ennið, enni eldra Aþenu, og hver veit, eldra
Palestínu og öðrum ferðamannastöðum
tengdum ákafri föðurlandsást.

V

Á Krít, með Mínotárusi
án lífs og án ljóða
án föðurlands og án andlegheita
án alls og allra
nema skítuga puttans
ber mér að drekka í næði mitt kaffi.

 

Jorge de Sena

Fimmtugur

Fimmtugur er ég ruglaður maður
ekki á sama hátt og ég var við tvítugt, þrítugt eða fertugt
heldur út í gegn ruglaður. Ég veit ekki
hvort ég elska lífið eða fyrirlít það. Hvort ég vil
halda áfram að lifa eða ekki.
Hvort ég elska eða elska ekki þá sem ég elska
hvort ég hata eða hata ekki þá sem ég hata.
Hvort ég vil vera patríarki, fjölskyldufaðir, sem ég hef þó orðið að lokum
eða hvort ég vil vera frjáls á götum næturinnar
sem ég endurfann sífellt
þau ár sem ég gekk um þær fram og til baka, í leit
varla að ást fremur að líkömum, líkömum, líkömum.
Er ég frá Evrópu eða Ameríku? Frá Portúgal
eða Brasilíu? Er það ósk mín að allt mannkynið
verði hamingjusamt á sinn hátt eða að það deyji
í hinu marglofaða og mögulega atómstíði?
Ég veit það ekki. Ég veit hreint ekki.
Heldur þú að ég liggi á rósarbeði?
– spurði Cuauhtemoc kvalara sinn undir pyntingunum.
En jafnvel þegar hann var fallin frá völdum, fanginn og pyntaður
var hann Valdhafinn, ættingi guðanna.
Ég kem ekki frá guðunum. Skrokkinn verkjar
undan ellinni. Lund minni verkjar af líkamlegri þreytu.
Útlínur sálarinnar, hverjar svosem þær eru, vekja ekki áhuga minn lengur.
Eftir stendur ljóðlistin, sem fer í taugarnar á mér hjá öðrum
ef þeir tilheyra ekki þeim liðnu, sem nú eru hreinir frá dauninum
af hafa lifað. Ég lifði svo mikið
að mér finnst það svo lítið. Og ég mun deyja
í vafa um hvort ég hafi lifað. Fimmtugum
hjálpar mér ekki lengur reiði annara
við að halda listinni og þolinmæðinni að lifa.
Aðrir mega gera sínar tilraunir, uppgötvanir,
hvað þeir segja eða ekki segja skiptir mig engu.

Dropi úr síðustu skúr kom út haustið 1979, trúlega 24. október. Ljóðin í bókinni eru af ýmsum toga og einkennast af þeim leikhús og revíuanda sem skáldið hefur stundum reynt að fanga.  Aftan við bókatextann hér á síðunni  er ljóðasyrpa sem birtist í Lesbók Morgunblaðsins 1978 og  átti kannski að vera með í bókinni og gaf henni hugsanlega nafn en rataði einhverra hluta vegna ekki  inn í endanlegt handrit.

 

______

 

Hugstæð er mér kýrin
sem ágæt þótti
af öðru meir en bauli.

Það yrði hamingjan mesta
ef þess gætti í óðnum mínum
að hugsun frjó er afurð nýtra handa.

Gefið hljóð
nú opna ég fjósið
læt þanka mína út
í glórulaust vorið.

Huppa frá Kluftum blessuð nytjaskepnan
á básinn þinn kemst aldrei vængjað hross.
Ó skáldkýrin snjalla
já þú skalt vera skáldkýrin mín snjalla.

 

 

HEIMSLYSTARSÁLMAR

I

Hver átti hlýrra föðurland…
Það spottaði þorragjóstinn
og kærleiksríka leit hans
eftir nöktum kálfum mínum.

Ó dagar
þegar ég var í landinu
og landið var í mér.
Veður skertu ekki lífsþróttinn
en allt mátti hafa að leik.

Ég villtist síðar í tískuhríðum
í manndrápstískuhríðum
þeirra sem auðinn elska.
Skartaði erlendum tildurklæðum
sem vissulega skópu mig:
Kuldabolans þræl.
Allra átta vindar
ruddu áhrifaleiðir
uppundir buxnaskálmar mínar.

Enginn blessar íslending
sem afskrifar föðurlandið.
Ekkert hef ég ferðast
samt verið útlendingur.

En nóg hafa tennurnar glamrað
án þess að geta bitið.
Til heimferðar vil ég búast.

Föðurlandið kalda harða
og föðurlandið hlýja mjúka
huga minn seiða löngum.

Huga minn seiða löngum.

II

Viðsjárverðir eru þessir tímar
og hver nótt hin seinasta
aðeins sá lati
áræðir að nefna morgundag.

Aðhafist ekki
letin er dyggð.
Háspennuvírarnir slakna í þíðviðri
stáltaugar mannanna
við ástundun dyggðarinnar.

Lítt er raupað um framtak eða dugnað
meðal ræðaranna á galeiðum auðvaldsins.

Hreinir eru draumar sem klukkur raska
spakar samræður sem verkstjórar slíta
göfugar hugrenningar sem stritið kæfir.

Laun dyggðarinnar:
Tími þinn allur
nútíðin óskipt.
Hóglega bera sig latir eftir björginni
hæglega verða óhófssamir bjargarþurfi.

Sannlega segi ég yður
auðveldara er ríkum manni
að þræða guðhræddan fjöldann í nálar sínar
en lötum að dásama hannyrðirnar sem iðjusemi

Og sannlega sannlega segi ég yður
meðan ekki er siglt vegna hugsmuna ræðaranna
er letin
er letin letin dyggð.

III

Ég vil yrkja nafn þitt
og mitt og plús á milli
á biðskýli öll
og símaklefa í bænum.

Ó þú veist hvað ég meina.
Ó þú
veist hvað ég meina
slærð á þráð til mín
og í mér er svarað.
Númerið þekkir þú ein.

Vagninn okkar er aldrei nýfarinn
aldrei ókominn.
Tvö á sama miða ferðumst við
með hjörtun að leiðabókum.

Ég vil yrkja nafn þitt…
Og gagnrýnendur munu kanna fortíð mína
fræðimenn gegnumlýsa biðskýlin
skólabörn þylja nöfn okkar utanað.

Engum hlotnast þó leyndardómurinn.

Ég vil yrkja nafn þitt
og mitt og plús á milli
það verður besta ljóðið
skilið til fulls og skynjað
af einni þér.

Aðra mun tæplega gruna
til hvers er vísað.

 

FARSÆLDA FRÓN

1. Hekla

Óvanur útsýni til heimsfrægra fjalla
renni ég augum til Heklu
hinnar skapmiklu samlöndu minnar.

Ég kem á bæ en bóndi er að heiman
þotinn eftir hjálp við brotið drifskaft.
Ég snakka við húsfreyju um votviðri og sprettu
hún sendir yngsta krakkann með skræling í hænsnin.

Á hlaðinu núllar áttræður afinn
Mjólkurbílstjórinn lýgur í hann fréttum.
Niður heimkeyrsluna hugsa ég um fjallið
Brysti það þolinmæði hyldust túnin ösku
á löngum morgni.

Ég yrði fjarri en þættist heyja vel
í viðburðahlöðu mína.

2. Á Skeiðarársandi

Kvæði barnaskólans þoldi ég verst;
ónæmur fyrir skáldskap af utanbókarromsum.
Leit hornaugum þetta rómaða ættland
sem ekki varð séð úr kjallaraglugga.

En líka ég fer Hringinn nú í ár.

Og augun drekka sig full
af níutíuogsex pósent fegurð.

Samt efa ég að aki þessa leið
fólk er dreymi jötuninn í núpnum
samræður eigi við blóm eða steina.

Bryrnar tengja þjóðleið milli söluskála
og smábílar flæða yfir sandana.
Börnin dotta í aftursætum
uns kemur að straumþungu kóki.

3. Djúpivogur

Bakvið gluggatjöldin leynast augu
þetta pláss er sem önnur með forvitin tillit.
Allt virðist leika á meginásum lífsins
kaupfélagi, fiski.

Á hótelinu eru einhleypir karlar í fæði.
Aðrir kvænast innan við tvítugt
framleiða síðan á eigin kostnað
verðandi sjómenn og dætur.

Ef þokunni léttir sést píramídi
Búlandstindur
minnisvarði norræna konungakynsins.

Hér um slóðir má lesa úr hörundslitnum
að menn af ýmsu þjóðerni
vörðu stofninn gegn úrkynjun.

4. Hádegi á Þórshöfn

Fiskifluga suðar við eldhúsgluggann
en í útvarpinu sveltur Indland.
Togarinn Júní seldi í Cuxhaven.
Tóbak og brennivín hækkar.

Brátt má hún í stígvélin og hlaupa
slekkur undir hömsunum og lagar kappann.
Strákarnir ekki komnir í mat.

Annað kvöld spilar Amon Ra á balli.
Síðast var hljómsveit að vestan
og eilítið masgefinn vopnfirðingur laminn.

Drengirnir halda sig í fjörunni
leita að smásteinum og fleyta kerlingar.

Á lygnu daglegra anna skoppar hver og einn
til fjarlægari stranda spyrjast engar gárur.

5. Dettifoss

Þú dettur ennþá Dettifoss
laminn niður af sálarlausu fljóti
bíður færis að rísa upp á háspennumöstrin
og flýja til byggða.

Ógæfulegur ertu
myndavélin drepur tittlinga við að sjá þig.
Mig snertu önnur vatnsföll dýpra
lekur krani
draup mér fyrrum andvökum.

Ég skoða víðfræg fjöll og ástsæla fossa
en hugsunin rennur í farvegi upprunans
borgariðunnar
og fuglunum læt ég það eftir
að yrkja lofsöngva utan vegar.

6. Á Siglufirði

Hér var aldrei skógur milli fjalls og fjöru
en í landlegum síldaráranna
þöktu siglutré fjörðinn.

Þá var eyðingin hvergi nálæg
gróskan ekki hlaupin í endurminningarnar.

Þegar reika um plönin
vinirnir Söknuður og Fúi
er vitanað í stóru köstin
munað
hvernig óðu torfur af röskum mannskap.

Smábær í herpinót skyndigróðans
úr brúnni stjórnuðu hverfulir peningamenn.
Síðan hefur lóðað á einni spurningu:
Var það örugglega síldin sem brást?

7. Ísafjörður

Fjöllin verka ýmist á mig líkt og greip
reiðubúin til að hremma eyrina
eða lófi sem skýlir flöktandi kveik.

Enn standa lífsreynd hús
frá kaupmennskutíð í Neðsta og Efsta.
Marga sáu þau rata í sálarháska
áður en breiðir menntavegir komu til.

Ég heyri sögur um kröftugt alþýðufólk;
erfiði þess hlóð undir skólana
þar sem nöfn höfðingja eru varðveitt
og tímar átaka ætíð liðnir.

Afkomendurnir kannast síður við þrengingar
snúa baráttusöngnum
í róman með farsælum endi.

8. Við Patreksfjörð

Í dag hef ég hugleitt
gildi minnar vinnu og fólksins.
Tæplega rekast á ljóð mín
aðrir en kjölfróðir vinir.

Hingað kem ég gestur
þekki engin handtök við fiskinn
hef spurnir af fólki sem skapar auð
og hóglífi öðrum en sér.

Hver fiskar þreyttur eftir skáldskap
meðan léttilega verða dregnar ýsur
á grynningum sjónvarps og blaða?

Hér ýtti Jón úr vör og réri á ókunn mið.
Seinna rak á fjörur bók um þorpið
eftir það var skáldið talið af.

9. Ólafsvíkurrútan

Kraftur jökulsins orkar ekki á bílinn.
Ég stoppa og tek bensín
þá verður fyrir mér Ólafsvíkurrútan.

Hæ, þarna er Stína spaugsömust allra
horfin frá námi en síst frá menntun.
Hennar bíður að draga orm úr þorski.

Flunkunýr kærastinn glottir hægt
í farangri hans eru sjópoki og stígvél
en camelpakki hjúfrar sig í þykkri hendi.

Sjómannsekkjan móðir hennar er líka með
nýkomin af Landspítalanum æðahnútalaus.

Og traustlegi bílstjórinn ekur þeim vestur
en hvorki er hans né þeirra að svara
hvar að lokum endastöðin veðrur.

10. Ljóðið um Akranes

Yfir bæinn gnæfir hinn mikli skorsteinn
og glöggir lesa úr reykmerkjunum véfrétt:
Sement er gullfótur íslendinga.

Nýjar byggingar spretta upp á grundunum
standa ólíkt betur en kartöflugrösin
en mennirnir bregðast sem fyrr til beggja vona.

Hjá Haraldi er unnið fram á kvöld
fangamarkið á útveggjunum afdráttarlaust;
miskunnsami samverjinn skapar fólkinu velsæld.

Minning útgerðarmannsins lifir
brjóstmyndin verður eflaust séð úr flugvél
og Bíóhöllin kynnir laxerandi filmur.

Í logninu stefnir svartbakur á Akrafjall.
Við tvílyft hús hanga bleiur á snúru.

11. Hvalfjörður

Með ugg í brjósti einatt lít ég Hvalfjörð.
Þar vafra draugar um hálsa
í tjörnum leynast skrímsl.
Tíðum eru skipakomur bendlaðar við dauðann
og hvergi var dyggilegar ort um eymd og písl.

Geigvænlegur er vegurinn
eilifðarlangur og holum settur.
Á því verður margur yndissnauður
að krækja fyrir botninn.

Í þyrpingu húka braggarnir
á litlum sandi
fyrirsögn nýrrar Íslandssögu.

Siðferðisástandi þeirra sem reistu
ber stíllinn ennþá vitni.

12. 17di júní í Reykjavík

Á Stjórnarráðinu blaktir þrílit pjatla við hún
lævís auglýsing á ullarvörum
ætluð bjórvana túristum
snýtuklútur vinda
sem elska erlenda reykháfa.

Nýkomið úr verkfalli
ráfar spariklætt fólk um bæinn
telur sig sömu þjóðar og viðsemjendur.

En milli herðibreiðra steinhúsa gægist Esjan
öðrum fjöllum pólitískari.

17di júní og Lækjargata
hjá ykkur hjónum er sopinn alltaf góður
og andstæðingar gleyma dægurþrasi
fyrir áhrif þjóðhátíðavakningar.

13. Í Straumsvík

Verksmiðjan liggur sem tröll útí hrauni;
ásjónan grá af styrkleik og elju
svipurinn hafnar hjali um fegurð
voli máttlausra skrúðgarðsjurta.

Þetta er frumburður veiklykdrar gálu
efldist til dáða af kjarngóðu rafmagni
gefur með föður sem þvælist um heiminn.

Eftir þurrum æðum verksmiðjuskrokksins
dæla stimpilklukkur fersku blóði
það er lífsvökvinn
upprunninn úr Firðinum og Breiðholtinu.

Svo er nótt og svo er dagur.
Handan blárrar móðu leynist íslensk sól
en tröllið í hrauninu virðist ekki breytast.

14. Í Keflavík

Frá Keflavík er að vísu lítil fjallasýn
en bærinn hefur ómetanlega kosti
ég leyfi mér að nefna fótboltavöllinn.

Eitt sinn sá ég hér ráðast úrslit í deildinni;
áhorfendur þóttu mér besta liðið.
Ég fylgdist ungur lítið með knattspyrnu.
Ekkert með framlengdum leik á annars konar velli.

Ég var krakki og mig hefði síst grunað
að fullorðnir sníktu flöskur
undir landsleik
þar sem framtíð íslendinga ræðst.

Fótboltavöllurinn er hérna enn.
Í dag er ekki leikur
en spengileg er styttan af Ólafi Thors.

 

 

MÁNUDAGAR

I

Innundir draumhitaða sæng
læðir morgunninn frostbólgnum höndum
hremmir sveittan kropp.

Óþreyjufullur
bíður vinnugalli innyfla
jafnvægisstangar og þyngdarpunkts.

Upp dagmálabrautina
ráfa sygjaðar mínútur
móti óvígum her mánudaga.

II

Yfir ábyrgðarlaust gjaldkeraborð
siglir naumlega hlaðið launaumslag
landar í gisið veski.

Umkomulaus
híma trygglynd verkfærin
í svölu áhaldahúsi.

Handan við stimpilklukkuna
gína stórverslanir yfir æti
meltingarvegurinn greiðfær.

 

 

ÚR FJÖLLEIKAHÚSINU

1. Armstrong á ellefta glasi 

Þið vitið ekkert um tunglið
en á það steig ég
Kristófer Kólumbus Armstrong
fyrstur siðaðra manna.

Ekkert bar til tíðinda á leiðinni
en í lendingunni gerðist eitthvað.

Þarna
í endalausum tunglgrámanum
grillti í mannverur;
svarta stelpu úr Harlem
bónda frá Víetnam.

Svæðið varð að ryðja
áður en sjónvarpsvélarnar yrðu gangsettar
og fáninn stolti reistur.

Nei þið vitið ekkert
en ég hef jafnvel stigið á tunglið.
Fyrir mér urðu mannverur
blessuð sé minning þeirra.

2. Illa feðraður drengur

Ég var viðstaddur
þegar söngur ómaði í gripahúsinu
þegar hirðarnir reiddu fram lamb
og vitringar krupu við blessaða jötuna.

Þeir krupu ekki nýfæddu barni
heldur gamalli tálvon
um frelsara heims

en trúið mér
ég var viðstaddur líka
drengurinn lifandi fæddur.

Enginn hefur fæðst til að bera synd
Það er draumsjón ykkar
misvitra fólk.

Aldrei aldrei
skal ég veita neinum fyrirgefningu
hana á hver við sig.

En eigi ég að boða fögnuð
er hann þessi:
Það kemur ekkert guðsríki
það kemur ekkert guðsríki.

Von er um bjartari daga
verði þörfin fyrir guði sigruð
og börnin sem fæðast og gráta
frelsarar heimsins.

Seinni fjallræða spámannsins: Um kaffi

Ein streymir elfa
í blómskrýdda postulínsbolla
sem óbreyttar krúsir
ætíð með þýðum niði.

Móeygðar spákonur
líkfölir spekingar
óvæntir gestir og erfiðismenn …
vitna um sannleikann:

Reimleikum að morgni
veldur áfengið
og gosdrykkir fleipra
búkhljóðum leiðum.

En kaffi fær lof
í botni sem við brún.

Kaffi kveikir morgun.
Kaffi litar kvöldvöku.
Kaffi
lífgar vinnudag og umræður um kjaramál.

Kaffi.
Aðeins ólundin hefur slæmt af kaffi.

Textar úr veruleiknum
West Side Story

I

Illt er að vera berfættur
meðan þeir lifa hæst
sem á flestum geta troðið.

Ó, þjóðlegi borgari
blár og marinn þráðir þú eitt:
Að komast réttumegin við sólann.

Fátt virðist einhlítt.

Þú losnaðir undan klossunum dönsku
en síðan ertu leppur
í amerískum herraskóm.

II

Jörðin öll er afréttur
sem stórbændur skipta milli sín
senda heri í göngur
láta smala heilar álfur.

Sláturtíðin er samfelld
þjóðir jarma í dilkum
og einhver verður skotin.

Bóndanum í Vestra
þjóna íslensku fjárhundarnir
þeir éta blóðmörinn sæla
þeir éta lýðræðisblóðmörinn sæla.

III

Allir út að ýta
allir út að ýta, stétt með stétt
Allir út að ýta
nema Geiri, hann stýrir.
Allir út að ýta
nema Ragga, hún er pilsklædd.
Allir út að ýta
nema Berti, hann á pening.
Allir út að ýta
nema verkalýðsforinginn
hann ýtti síðast.

Verkamanninn út að ýta
verkamanninn út að ýta
stétt með stétt.

IV

Í gullnu hliðunum á Miðnesheiði
talar Sankti Pétur ensku:
Ó Key, Ó Key.
Sálartuðruna inn.

Keflavík airport
snertiflötur við útlönd möguleikanna.
Bakkabræður fljúga með húfur sínar
í sólina á Spánarströndum.

Öllu er óhætt á meðan
í frelsisskessunni af New York
slær hjarta Íslands dollara.

Flugbrautin stækkar og hringvegurinn þráir steypu.
Ó Keflavík airport
þú reynist heimalnings auðvaldi
nesti og sjömílnaskór.

Já, í gullnu hliðunum á Miðnesheiði
talar Sankti Pétur ensku.
Englarnir jórtra tyggjó
Gagnteknir af yfirþyrmandi friði.

Bygginganefndin á fundi  

Enn komum við saman
til að sýna yfirburði mannsins
yfir umhverfinu.

Og sjá:
Í samanburði við okkur
verður steypan hlýleg
verður steypan mjúk.

 

 

ÓSKABÖRN

1. Í höll þyrnirósar

Nú heimta ég orðið
ég sem ánauðug þjónaði höfðingjaslekti
og fékk ævintýrið gegn mér
að launum.

Fárra kosta átti ég völ
mátti stýfa úr hnefa
meðan drottningin taldi gulldiska sína.

Ég stóð að jafnaði við spunann
en starfi minn var hvergi lofaður
ætíð skyldi vegsamað
iðjuleysi kóngsdótturinnar.

En svo mættumst við yfir snældunni
fulltrúi vinnandi lýðs
og óskabarn hrörnandi ríkis …

Hlustið á mig
látið kóngsdótturina sofa
látið hana um eilífð sofa
og vorkennið henni ekki.

Freisti þess prinsinn að vekja hana
taki þá smiðirnir hann í læri.
Sveinsstykkið verði rammgerð kista.

Látið kóngsdótturina sofa
en komið sjálf úr afkimunum og vakið.

2. Bak við fjöllin sjö

Í okkar húsi skorti ekki traust;
nú uppskerum við efann.
Hún sem naut stuðnings
er sest að veislu og völdum.

Fyrrum heyrðist deilt
á miskunnarleysið í höllinni.
Er við komum þreyttir heim úr námunum
fengum við jafnan nýjustu tíðindi
af klækjum drottningar mót falsleysinu.

Við héldumst í stöðugri spennu
grétum
þegar uppáhaldinu var meinað að tala.

En fegurð okkar komst aldrei á dagskrá
hins vegar var dylgjað með gáfnafarið
og sannarlega höfðum við einfaldan kost.

Við gröfum áfram málma úr jörð
þótt ævintýrið þegi um hver hagnist.
Og miskunnarleysið ríkir í höllinni.

Hún sem naut áður stuðnings
er sest að veislu og völdum
og þú veiðimaður
verður aftur sendur út í skóg.

En varastu töfrana
sú næsta verður líka alþýðleg.
Búðu hennar síðustu för
og snúðu til hallar með rýtinginn hvesstan.

Látum endinn vera óbreyttu fólki í vil
látum upphafsorðin rætast:
Einu sinni var…

 

ÞJÓÐVÍSUR

Nýstefnuskáldið og kisa

Kisa er alltaf að gjóta
en nýstefnuskáldið yrkir og yrkir.

Kisu fylgir engin ættartala
sem réttlætt geti tilveru hennar.
Þar eru þau lík
bæði af hurðarbakskyni.

En hún hefur djúpar rætur
bundin hrynjandi náttúrunnar
nærist á eðlislægri ástríðu
blíð sem rósir
trú sem árstíð landi.

Nýstefnuskáldið er rótlaus karl.
Eins og leiðsögumaður
sem þeysir um frægar borgir
og skýrir frá merkum atburðum
en er aldrei þátttakandi sjálfur.

Kisa er alltaf að gjóta
en þarf ekki heimspeki
bréfaskóla né umferðareglur
til að segja sér
hvernig lífssafinn skuli streyma um æðar.

Nýstefnuskáldið er rótlaus karl
utangarðs við lífsundrin
leitar uppbótar í skáldskap.
fær hríðir af öfund
þegar kisa er alltaf að gjóta.

Aðrir skola innblástrunum í vaskinn
dusta þá úr teppum
eða skeina þá af krökkum.

Jafet í föðurleit

I

Huldukona var nágranni mömmu
vitjaði hennar í draumum
og leit eftir systur minni
gegn því að álfhóllinn væri friðaður.

Ég hneygist til að ætla álfabyggðum stað
einungis í landi hugans
þó heimsótti mömmu huldumaður
nógu raunverulegur til að geta mig.

Einhversstaðar
lifði hann lífi sem ég sá ekki
vitjaði mín í dagdraumum
og stundum brá honum fyrir
með áþreifanlegar gjafir.

Ég leitaði hans
ég leitaði hans í hverjum jóni.

II

Í vídd sem er fullorðnum týnd
deildi ég ríki við leikbræður mína.
Við flengriðum prikum um hverfið
fjóreini
speglar hvers annars.

Allt var með góðum ráðum
barist í taumlausum galsa
og spjótin flugu á milli
án þess að særa.

En grunurinn
um að þeir ættu pabba sína í bakhöndinni
var mistilteinninn sem hæfði mig.

III

Kvikt sem dautt
virtist snúast gegn mér og unglingabólunum.

Vopnaður önuglyndi
varðist ég merkingu orðanna pabbi og mamma.

Hið fyrra
var aldrei þjált í munni
en ég hugði systkinin norðanlands
hafa eðlilegan framburð á báðum.

Þá fann ég til hroka
líkt og gagnvart dónalegu málfari
sömuleiðis til efa
vanmáttar tæpitungunnar
andspænis þrótti hversdagsmálsins.

IV

Nokkrir kunningjanna þóttu óheppnir
af karlmennskutrjám þeirra spruttu ávextir.
Einhver borgaði jafnvel með tveim.

Hugsanir mínar
jöðruðu við heitstrengingar;
ekki skyldi sama henda mig
engu barni sköpuð óvissa
bætt fyrir mína.

En óljóst var orðið hvers ég leitaði.
Ég saknaði söngs og fugl var í skógi
meðan annar
sat þögull í hendi.

V

Enn hefur öxi mín
litla reynslu af kinnskógi.
Ég er sem landið
trúr yfir fáum hríslum.

Sæði mitt festir þó rætur
í nótt er ég titlaður faðir.

Móðirin leggur kapal.
Ég stokka spilin við annað borð
og ekki verður spáð
fyrir örlögum barnsins.

En leitin er á enda ég hef hlaupið apríl
fundið huldumanninn
í mér sjálfum.

Þrítugasti maí

Nú er sumarið komið á vakt;
og ljósastaurarnir hanga aðgerðalausir.
Skemmtiferðaskip
flatmagar á ytri höfninni
en farfuglar tjalda í Laugardal.

Inn eftir Hverfisgötunni
kjagar malbikunarvél með ungahóp
og stoppar umferð bifreiðanna.

Sjálfur ek ég mína leið í þýðum draumi.
Skipti um alla hjólbarða í vor
vil síður fara á grófa munstrið aftur.

Engan veginn reynist mögulegt að vita
hvers konar gata tekur við.
Í staðinn þrái ég trygga birtu.

Sumarnóttin hefur takmarkað dvalarleyfi
fer utan í ágúst
og þá kvikna augu ljósastauranna.

Með öðrum hætti lifa augu þín.
Þau ljóma í kapp við árstíðina
og ekki trúi ég
að birta þeirra minnki í haust.

Að sjálfsögðu
veltur það nokkuð á mér.

 

______

Viðbótarljóð:

 

Smáspekiljóð

I

Miklu ráða tilviljanir
skýin mettast hvað eftir annað
og sáðfrumur falla til jarðar

en nákvæmlega einn
af öllum regndropum vætusumars
hitti oní hálsmálið

það varst þú.

II

Fátt veistu
um líf og dauða fólksins.

Milljónir milljónir fæðast
og milljónir deyja
margföldun og frádráttur
reiknað með háum tölum.

Óskiljanleg er þér úrkoman
og það
hvað dæmið mannkynið mínus þú
breytir henni lítið.

III

Þú ert til
eða svo segir þjóðskráin
en staðfestingar
leitar þú í viðbrögðum annarra

þó ertu saumnálin í heysátunni
og fæstir koma auga á hana.

IV

Eftir forskrift
lærðir þú að rita bókstafina
sjálfur ertu í öðru stafrófi
og þér var skotiö inn í ókláraða setningu.

Þar máttu finna samhengi lífsins
öðlast merkingu
með þeim sem standa umhverfis.

og yfir þér er enginn kennari
til að veita stjörnu.

V

Einhvern daginn
rennirðu þér síðustu ferðina á magasleðanum
og förin eftir meiðana sjást
meðan snjórinn helst í brekkunni

þá skilurðu
að gamanið fólst í andartakinu
á leiðinni niöur

alveg eins og í lífinu.

 

 

Flokkurinn „Ljóð af ættarmóti“ kom úr í bók árið 2010 og sver sig í ætt við leikverk þar sem heyrast ólíkar raddir, ungar og aldnar. Það er engu líkara en fluga, kannski geitungur, flögri um á íslensku ættarmóti og hlusti eftir því hvað fólk hafi að segja.

________

Þú spyrð hvað hafi orðið úr mér.
Hvað ég hafi afrekað.

Ég hef gert ágætis mistök
í lífinu
ágætis mistök.

 •

Ég vakna og ligg lengur.
Ég vakna og rýk fram úr.
Ég vakna ein.
Ég vakna kátur.
Ég vakna hjá henni.
Ég heyri blaðberann rjála við lúguna.
Ég heyri að sonurinn hleypur berum fótum.
Ég má kúra lengur.
Ég verð að stökkva fram úr.

Ég heyri hrygla í kaffivélinni.
Ég heyri að einhver kveður og fer út og til vinnu.
Ég er ein í húsinu.

Ég hlusta á útvarpið.
Ég elska þögnina í byrjun dags.

Ég borða morgunverðinn ein.
Ég er ekki vanur að borða á morgnana.

 •

Hvernig er spáin?

Spáin er góð.

Hverjir mæta?

Mætingin verður góð.

Andvari kemur
Blíða með honum
Gola og Gjóla
og Lygna og Blær
Stilla og Molla
Gustur og Garri
Garður og Hviða
Roka og Bylur
Næðingur líka
og Strekkingur lætur sig sjaldan vanta
svo jafnvel má búast við Stormi.

Síðan koma Súsan og Húgó að vestan.

 •

Einu sinni ég er ég.
Tvisvar sinnum ég.
Er ég
þrisvar sinnum?

Ég er ég fjórum sinnum.
Ég er ég fimm sinnum ég.
Er ég sex?
Sinnum ég er ég sjö.
Sinnum ég er ég átta sinnum ég
er ég níu sinnum ég
er
ég.

•

Ég man alltaf þegar ég fæddist.
Það rigndi.
Það var vor.

Svartþröstur hoppaði um garðinn.
Þrífættur köttur gægðist fyrir horn.

•

Ég missti af lest í Kaupmannahöfn.
Ég missti af stúdentauppreisninni.
Ég missti af skiltinu Gæsavatnaleið.
Ég missti af Hale Bopp-halastjörnunni.
Ég missti af Paul McCartney á píanóbarnum.

Ég missti af útsölunni hjá Guðsteini.
Ég missti af uppsveiflunni.
Ég missti af niðursveiflunni.
Ég missti af skilafrestinum.

Ég missi ekki af þér.

•

Af hreinni heimsku opnaði ég augun í dag.
Sama dillan hrjáði mig í gær.
Og daginn þar á undan.
Ég er afglapinn.
Ég er bjálfinn sem ekkert skilur.

Vitrir menn og spekingar hafa reynt að tala um fyrir mér.
Þeir hafa sagt: Þetta er þinn síðasti dagur
á morgun muntu ekki opna augun.

Af hreinni heimsku hef ég opnað augun.
Ég finn mér nýja og nýja blekkingu
og afhjúpa drauma mína fyrir öðrum.

Þeir segja: Þessu kemurðu aldrei í verk.
Og þegar þeir vilja hrósa sigri og inna mig eftir framkvæmdum
hef ég löngu gleymt því fyrirtæki og farið á hausinn með önnur.

Ég er bjálfinn sem ekkert skilur.
Jafnvel hæðnishlátur þeirra örvar mig til nýrra afglapa.

•

Grjót. Mosi. Vatn.
Vatn. Mosi. Grjót.

Grjót. Vatn. Mosi.
Mosi. Grjót. Vatn.

Vatn. Grjót. Mosi.
Mosi. Vatn. Grjót.

Land, okkar land.

•

Hér allt um kinrg var mikið berjaland í æsku minni
Krækiber, bláber og ekki síst aðalbláber.

Hversu mikið sem við tíndum
þá var alltaf jafnmikið eftir.

Dalurinn var allur grasi vaxinn.
Það var nóg af fugli
og það var fiskur í vatninu.

Samt var það eitthvað sem togaði í fólkið.

Ég var meðal þeirra síðustu sem fermdust hérna.
Síðasti ábúandinn hélt út í nokkur ár eftir það.
Hann endaði á elliheimili í Firðinum.
Þar varð honum tíðrætt um draum.

Honum þótti sem hann væri kominn til himna.
Lykla-Pétur leiddi hann inn í dýrðina.
Hann litaðist um og spurði: Hvar er mitt fólk?

Þitt fólk er ekki hér, svaraði Pétur.
Þitt fólk er allt farið suður.

 •

Allar fengu boðskort nema ég.
Allar töluðu um það hvernig yrði nema ég.

Auðvitað kemurðu, sögðu þær samt.
Alltaf þegar ég segi eitthvað þagna þær.

Ég mæti í nýjum kjól og enginn tekur eftir mér.
Ég mæti í nýjum kjól og allir glápa.

Ég vil bara vera eins.
Ég vil ekkert skera mig úr.

Ég vil ekkert vera eins.
Ég vil bara skera mig úr.

 •

Nei, er það ekki hann sjálfur?
Drottinn minn dýri!
Eftir öll þessi ár.

Að ég skyldi hitta þig hér.
Að við skyldum hittast hér.
Á ég að trúa því?
Kvíðinn sjálfur!
Þú hefur ekkert breyst.

Ertu skyldur þessu fólki?

Manstu þegar við spáðum saman
í mistökin
í sigrana
í mig
og lífið.

Og hér ertu þá aftur.
Gamli.
Kvíðinn sjálfur.
Gaman að ég skyldi þó þekkja einhvern.

 •

Ég hélt það kæmi nýr dagur
hélt það kæmi alltaf nýr dagur
en þennan
hef ég séð áður
og er þó ekki viss um að hann hafi
verið föstudagur þá
og ekki var hann í júní
heldur í mars
drungalegur og þungbúinn
og á allan hátt niðurdrepandi.

Allt er breytt
allt er öðruvísi en ég veit
að þetta er hann
leiðinlegi dagurinn
frá því í mars í fyrra
mættur í gervi annars
sem átti að vera nýr.

Hvað varð þá um þann nýja
varð hann veikur á leiðinni
og þurfti þessi gamli að stökkva inn
fyrir hann?

Það er þá huggun
maður veit að verði einn veikur
þá hleypur annar í skarðið
og þeir halda áfram.

Það er skárra að fá einn leiðinlegan
en að enginn mæti.

 •

Ekki amast við geitungnum, elskan mín.
Láttu mig ekki segja þetta aftur.

Ekki amast við geitungnum.
Hann er fulltrúi lífsins.
Hér á þessum stað.

Þetta vill lifa.
Þetta veit ekki betur.
Vill koma sér upp afkomendum.

Ekki bölva.
Ekki amast við geitungnum.
Elskan mín.

•

Við hittumst alltof sjaldan.
Segðu mér eitthvað af þér.

Og hvað er að frétta af honum þarna …?

•

Það gerist ekki neitt.

Ekkert hefur gerst.

Það gerist ekki neitt.

Tvisvar.

Ekki neitt.
Og núna endurtekur það sig.

Enn eina ferðina.

Ekki neitt.

Ekki neitt.
Ekki ekki neitt.
Ekki ekki ekki ekki
ekki ekki neitt.

Og endurtekur sig bara.

 •

Tvö og hálft barn.

Það er kjarnafjölskyldan.

Kvótinn hefur ekkert breyst;
pabbi, mamma,
Stebbi, Dóra og ég.

Stebbi eðlilegur.
Dóra kúl.
Og ég er víst alltaf hálfgert barn.

 •

Hver erum við?
Hvar erum við?
Erum við
við?

Ég er við.
Þú ert við.
Hann er við.
Hún er við.
Við erum við.

Hvar erum við við?

Hér erum við við.
Heima við.
Í vinnunni við.
Í börnunum við.

Í málæðinu við.
Í orðunum við.
Í mistökunum við.
Í draumunum við.
Í eldamennskunni við.
Í kássunni við.

Við við.

Alltaf við.

Við.

 •

Sjáið þið, krakkar
þarna í holtinu fórum við í fuglaleik.
Ég var kría
setti saman hreiður
úr alls kyns drasli
og fann mér síðan litla steina
sem ég verpti í hreiðrið.

Sjáið þið afa fyrir ykkur?

 •

Þú hefðir getað verið hérna
hefðir getað verið í fótbolta með krökkunum.

Af hverju þetta?

Það hefði verið hægt að gera svo margt annað.
Það hefði verið hægt að hlusta á Vilhjálm og gráta.
Það hefði verið hægt að leggja sig og sofna.

Hefði verið hægt að hringja í mig.
Hefði verið hægt að gera eitthvað annað.

Hefði verið hægt að fara í fótbolta með krökkunum.

Hvers vegna á ég að hengja haus
og skammast mín?

 •

Mig langar í eitthvað.
Ég veit ekki hvað
samt opna ég alltaf ísskápinn.

Það kemur engin hugmynd.

Áður en ég opna
finnst mér skápurinn vera fullur.

Því oftar sem ég glápi inn í hann
því minna er í honum.

Maður er ekki endilega svangur
mann langar bara í eitthvað
opnar ísskápinn
sér ekki neitt
og lokar honum aftur.

Mig langar í eitthvað.

 •

Nei, við frændurnir heilsumst ekki lengur.

Ég hjálpaði honum heilan dag í flutningum
burðaðist með kassa niður af þriðju hæð í Hlíðunum
og síðan upp fjórar hæðir í Vesturbænum.

Heilan laugardag
og fékk ekki einu sinni bjór.

Þegar ég kom seinna í búðina til hans
átti ég þó hálfpartinn von á góðum afslætti.

Hann minntist ekki einu orði á burðinn.

Ég þarf ekkert að heilsa.
Ég læt ekki frændsemina sliga mig.

 •

Ég kann ekki við mig í bænum.

Ég fer út
ég fer á barinn

hleyp svo heim
leggst til svefns
vakna og stekk fram úr.

Ég slepp hvergi undan mér.

 •

Hann er hérna morðinginn.
Líka hann er hér á meðal okkar.

Ég heilsaði
ég hugsaði
þetta er höndin sem reiddi til höggs
fyrir tuttugu árum.

Hvað er hann að gera hérna?
Heldur hann að allt sé gleymt?

Við erum að skemmta okkur!

Hvað er maður lengi morðingi?
Hvað er maður lengi maður?

 •

Ég vil lambakjöt.
Skyr.
Ég vil skyr.
Og pönnsur.
Ég vil eitthvað íslenskt.
Ég vil kaffi.

Þá er bara að fíra upp í andskotans grillinu.
Finna til marineringuna.
Lambakjötið klikkar aldrei.
Lambakjötið klikkar aldrei með skyri.

Enga sveppi og lauk.
Engan hvítlauk.
Ekkert andskotans kál.

Allir saman nú:

Ég vil lambakjöt.
Skyr.
Ég vil skyr.
Og pönnsur.
Ég vil eitthvað íslenskt.
Ég vil kaffi.

•

Ég á eftir að koma heim.

Það er hægt að fara land úr landi
skipta um nafn
skipta um kennitölu
skipta um maka
skipta um kyn
flýja frá frændum
feðrum og mæðrum
en það er ekki hægt að sleppa.

Til hvers að venja sig við leiðinlega vinnufélaga?
Venja sig við sjálfan sig?

Ættin heldur sér
hérna
inní mér
hérna.

Ég á eftir að koma heim.

 •

Við verðum að fara að hittast.

Hérna stöndum við
og kætumst yfir endurfundum.

Höfum þó ekki hugmyndaflug
til annars en að tyggja upp sömu setninguna
aftur og aftur.

Við verðum að fara að hittast.

Komum okkur aldrei að neinu efni.
Hittumst loks og höfum bara eitt að segja
allt kvöldið:

Við verðum að fara að hittast.

 •

Vill einhver rétta mér saltið?
Það hlýtur að vera salt.

Það hlustar enginn.
Enginn hlustar á mig.

Það er hægt að velja sér álegg
en ekki velur maður fjölskyldu
ættingja
land
eða uppruna.

Það má þó biðja um salt.
Það hlýtur að vera salt.

•

Hvað er svo glatt
undir bláhimni blíðsumarnætur?

Lítil fjóla grær við skriðufót
landið okkar góða, þú og ég.

Ég trúi ekki á orðin þín.
Hér á reiki er margur óhreinn andinn.

Fyrr var oft í koti kátt.
Hlýtt ég tók í hönd á Kötu.
Ennþá geymist það mér í minni, María María.

Ef ég væri ógnarlangur áll
og ef ég væri orðin lítil fluga.

 •

Ef ég bara gæti stoppað tímann.

Tími. Stopp.
Hingað og ekki lengra.

Bíddu eitt augnablik
meðan ég klára.
Leyfðu mér aðeins að hugsa.

Ég þarf að slaka á.
Ég þarf að lifa.
Ég þarf.
Ég þarf.

Tími.
Ég þarf.

 •

Er þetta niðjatalið?

Já, þetta er niðjatalið.
Svona tala niðjarnir.

•

Ég nenni ekki lengur að þrífa.

Ég átti börn með tveimur.
Svo kom Hannes.

Það var alltaf sama sagan
ég ryksugaði alla íbúðina
ég þreif ísskápinn
ég þreif klósettið.

Hann sagði: Þú gast átt börn með Gísla.
Þú gast átt börn með Dengsa.
Þú getur ekki átt börn með mér.

Ég hringdi í vinkonurnar.
Ég mátaði buxur.
Svo tók ég ákvörðun og henti honum út.

Eitt hefur breyst
engir gulir taumar
utan á klósettskálinni lengur.

 •

Það vilja auðvitað allir ná í mig.
Þetta er minn sími.
Ég nenni ekki að svara.

Ég skilaði ekki af mér í gær.
Ég skilaði ekki af mér í dag.

Ég á ekki að vera hérna uppi í sveit.
Á eyðibýli.
Með huldufólki.
Mín er beðið annars staðar.

 •

Ég get ekkert sagt.
Ég er sonur mömmu.
Ég er frændi. Ég er mágur. Ég er vanhæf.
Ég er dóttir pabba. Ég er frænka.
Ég get ekkert sagt.

Ég er ömmubarn. Ég er afabarn.
Ég er langafabarn. Ég er systir.
Ég er kjörsonur.
Ég get ekkert sagt.

Ég er barnabarn. Ég er barnabarnabarn.
Ég er faðir.
Ég get ekkert sagt.

Ég er vanhæfur. Ég er vanhæf.
Ég er föðurbróðir. Ég er móðursystir.
Ég get ekkert sagt.

Ég er bróðir. Ég er systir.
Ég er sonur. Ég er dóttir.
Ég er frændi. Ég er frænka.
Ég er systursonur, systurdóttir
bróðursonur, bróðurdóttir
tengdasonur, tengdadóttir
tengdapabbi, tengdamamma.

Ég er vanhæfur. Ég er vanhæf.
Ég get ekkert sagt.

•

Ég hef alltaf verið mesta skutlan.

Sextán sautján átján
alltaf mesta skutlan
með alla á eftir mér
skutla skutla.

Nítján tuttugu
tuttugu og eins
tuttugu og fimm
og tuttugu og sjö.

Mesta skutlan.

Þá komu krakkarnir.
Þá varð breyting um tíma
fyrst var ég á eftir þeim
nú eru þeir á eftir mér:
Skutla skutla.

Það er leikskólinn og skólinn
ballettinn og tónó
tónó og ballettinn
skólinn og leikskólinn.

Ég hef alltaf verið mesta skutlan
aðalskutlan
skutla skutla.

•

 Mér líður eins og ég hafi gleypt brunnklukku í morgun.

Ég finn að hún nagar sig í gegnum innyflin.

Hún nartar í lifrina.

Þú mátt hlæja.
Og ég skal hlæja með þér.
Samt finn ég fyrir brunnklukkunni innvortis.

 •

Aldrei segir hún neitt.
Heilsar mér varla í stigaganginum.

Kallinn hennar kemur alltaf til að rukka hússjóðinn.
Argast yfir því að strákarnir séu með hjólin á ganginum.

Ég kann ekki að meta þessar kvartbuxur hennar.
Ég veit ekki hvað hún er alltaf að fara í litun.

Hún gæti sagt eitthvað.
Hún gæti gert eitthvað.

Þegar strákarnir eru yfir helgi hjá Dodda
kemur hann enn eina ferðina með þennan blessaða hússjóð sinn
leitar lags með þennan hússjóð sinn, argast
yfir því að strákarnir séu með hjólin á ganginum.

Svo leyfir þetta helvíti sér að ríða mér á stofugólfinu.

 •

Ekki hæla mér fyrir dugnað.
Ég lærði á klukku fimm ára.
Síðan hef ég alltaf mætt á réttum tíma.

Ég sinnti öllu sem ætlast var til af mér.
Stóð alltaf í skilum.
Var engum til ama.

Ekki hæla mér fyrir dugnað.
Ég sat af mér lífið í ágætu starfi.

 •

Leiðinlegt fólk finnst mér skemmtilegt.
Ég tala nú ekki um ef það þegir mikið.
Ef það þegir mikið og lengi.

Ég hef gaman af leiðinlegu fólki.

Skemmtilegt fólk er leiðinlegt.
Einkum ef það dregur athygli frá mér
þegar ég ætla að vera fyndinn.

Núna áðan var ég næstum því kominn
með sniðugt tilsvar fram á varirnar.

Tókuð þið eftir því?

Þá birtist skemmtilegur maður
og reif frá mér athyglina.

Skemmtilegt fólk hefur einstakt lag á því að dúkka upp
þegar aðrir ætla að vera fyndnir.
Þessu hef ég oft tekið eftir.

Skemmtilegt fólk þolir ekki aðra.
Leiðinlegt fólk finnst mér miklu skemmtilegra.

 •

Ég sakna föstudagsins langa.

Það gerðist ekkert
allan daginn.

Hvar er þessi dagur núna?
Ég gæti vel þegið hann núna.

Ég sakna
föstudagsins
langa.

 •

Ertu þá ekki farinn að kíkja á stelpurnar? Veistu …

Margir strákar skemma hann á sér með vitlausu fikti;
þegar þeir svo hitta stelpur þá verða þær ekki hrifnar.

Þú ættir ekki að drekka kók.
Það fer ekki vel með eistun.
Það fer illa með eistun að drekka kók. Veistu …

Ég get leiðbeint þér með stelpurnar;
ég get sýnt þér hvernig á að eiga við kónginn
án þess að skemma neitt.

Ekki núna, ekki hérna. Seinna.
Ég er með nýjustu diskana úti í bíl. Viltu heyra?

•

Það gladdi mig að heyra um strandað skip í fréttunum.

Áhöfnin komst í land.
Það var gott.

Þetta var upplífgandi fréttatími.
Engin sprengjutilræði úti í heimi.
Bara strandað skip hér heima.

 •

Einu sinni þvældist Ég alltaf fyrir Mér
og Mér fannst Ég alveg óþolandi.

Ekki þoldi Ég heldur Mig
og hvar sem Ég var
og hvert sem Ég fór
þá fór
Ég
líka í Mig.

Það var aldrei friður.
Ég var alltaf öðruvísi.

Ég jafnaðist aldrei á við Mig.
Ég líktist aldrei Mér.
Ég gat aldrei verið eins og Mín.

Oft grét Ég fram á nótt.
Svo kom alltaf einhver dagur.

Tilveran hefur aldrei verið einföld.
Tilveran hefur aldrei verið eins.
Tilveran er alltaf sitt á hvað.
Það er vetur.
Það er sumar.
Það er vor og það er haust.

Núorðið hef Ég tekið Mig í sátt.
Núorðið hef Ég vanist Mér.
Núorðið er jafnvel spurning hvort Ég geti lifað án Mín.

•

Þótt ég hafi tæmt sparibauk barnanna
horfi ég stolt framan í heiminn
ég er ennþá Íslendingur
ég á ennþá nokkur hundruð
þúsund tonn af þorski í hafinu.

Þótt þeir hafi lokað fyrir símann
hitann og rafmagnið
hef ég ekki yfir neinu að kvarta
sjálf á ég 40 þúsund kílóvatta raforkuver
og nokkur óvirkjuð stórfljót að auki.
Þótt börnin séu nokkrum krónum fátækari
þá er ég alltaf rík

ég á börnin.

 •

Íslendingur er maður
sem leitar að öðrum.

Á krá erlendis
líta fæstir upp úr kollunni
þótt einhver síðbúinn komi inn.

Bara einn lítur til dyra.
Hann væntir þess alltaf að hitta annan.

•

Það besta sem ég sagði í dag var: Nei.
Nei. Nei. Nei.

Eftir daga og ár.
Eftir blóð svita og tár.

Loksins, loksins: Nei.
Í dag sagði ég: Nei!
Nei. Nei. Nei.

Nei.

Það var jákvætt: Nei.
Það vekur von um bjartsýni: Nei.
Fyrir lífið: Nei.

Gott að ég sagði: Nei.
Full af bjartsýni segi ég: Nei.

Nú segi ég bara: Nei.
Ég var alltaf útundan
valdi mig aldrei í liðið
fékk mig ekki til að vera með.

•

 Einn sagði að mamma sín hefði verið á Benidorm.

Kom í vetur.
Sagði að mamma sín hefði verið á Benidorm.

Vitiði hvað: Mick Jagger var með svítuna
á einmitt þessu hóteli
og einn daginn lentu þau saman í lyftunni.

Sagði hann.

Vitiði hvað mamma sagði?
Sagði hann.
Hann var svo lítill.
Sagði mamma.
Sagði hann.
Svo lítill.

Ég hef svo sem heyrt þetta áður.
Sástu Bítlana? spurði ég systur mína
þegar hún kom frá Englandi ’66.

Nei.
En ég sá þegar Rolling Stones
var hent út af hóteli í Manchester.

Já, já, já, já.

Það hendir bara enginn Stones út af hóteli.

Það segir enginn að Mick Jagger sé lítill.
Sólin sest aldrei í ríki hans.
Sólin sest aldrei í ríki Rolling Stones.

 •

Mér leiddist kvabbið
og ég beit frá mér.
Fékk loksins frið.

Nú sakna ég þess að einhver hringi.

 •

Ekki segja að þú skiljir tilfinningar mínar.
Ekki segja að þú skiljir hvernig mér líður.

Svaraðu mér bara.
Hvar er prívatið?
Hvar finnur maður prívatið á þessum stað?

•

Ég man Sjaldan.
Ég man Oft.
Ég man bæði Sjaldan og Oft.

Ég elskaði Oft.
Ég hataði Sjaldan.

 •

Á svona nóttu er ekki hægt að sofa.

Hann býður mér upp.
Býður mér upp í dans.

Og ég dansa
alla nóttina.

Alla nóttina
alla eindaganóttina stíg ég dans.

Eindagarúmbu.
Eindagavals.

 •

Óþolandi þessi flegni bolur.
Óþolandi hvernig hún brosir til þeirra.
Óþolandi hvað hún lætur glápa á sig.

 •

Ég veit ekki hvað ég segi vitlaust.
Einhver verður að vera sá misheppnaði.
Það gæti verið ég, kallinn þinn.

En þú þarft ekki alltaf að skamma mig fyrir það sem ég segi.
Og þú þarft ekki alltaf að minna á það sem ég hef ekki gert.

Kondu frekar í pottinn.
Það er farið að fara í pottinn.

 •

Nafn mitt á eftir að lifa.
Símaskráin frá 1994 þykir nú þegar safngripur.
Í henni stendur nafn mitt.

Ég finn fyrir stolti
þótt konan hafi neitað að skrá titilinn hryðjuverkamaður.

Það skiptir ekki alltaf máli hvað maður gerir
eða hvort maður gerir yfirleitt eitthvað.

Nafnið lifir.

Í gær var ég slæm
en í dag er ég góð.

Veit samt ekki hvernig ég verð á morgun.

Það hjálpar mér enginn
það er sama hvern ég spyr
allir hafa það einhvern veginn verra en ég.

Ég var góð í gær
en í dag er ég slæm.

•

Á ég að skrifa undir?
Á ég að segja nei?

Ég vil ekki þekkja þá
sem vilja þekkja mig
en þeir sem ég vil þekkja
vilja ekki þekkja mig.

Á ég að vera á móti?
Á ég að vera með?

•

Hvað er að frétta? spyrðu.

Hvað ertu að gera? spyr ég
kvöld eftir kvöld.
Heima.

Ekkert.
Alltaf sama svarið: Ekkert.
Hvað er svona fyndið?

Baðvörðurinn, eftirlitsmaðurinn, þjálfarinn.
Nú þyki ég of gamall fyrir rullurnar.

Hann svarar mér engu.

Hvað ertu að gera?

Ég ráfa um íbúðina.
Ekkert.
Alltaf sama svarið: Ekkert.
Hvað ertu að hugsa?

Ekkert
ekkert ekkert.

Ég er að fitna.
Ég er að verða gamall.

 •

Þær eru mikið í þessu núna.

Horfðu á mig!
Lít ég út fyrir að vera fimmtug?

Brjóstin á mér sem engin eru – hver vill þau?

Kötturinn segir: ekki ég.
Hundurinn segir: ekki ég.
Svínið segir: ekki ég.

Litla gula hænan segir:
Dama vekur alltaf athygli.

Það er ekkert að marka kallana.
Sést í tútturnar, hugsa þeir.

Í hverju er hún? spyrjum við.

•

Halló er hérna staddur læknir?
Það er neyðarástand. Það er hjartað.

Halló. Læknir.
Eða eðlisfræðingur kannski.
Það gæti verið eðlið.

Já, það er eðlið.
En líka hjartað.
Þvílíkt ástand.

Komið með lækni.
Komið með eðlisfræðing.
Komið með karlmann, með eitthvað.

Ég er sjúk.
Ég er frísk.
Ég er sjúklega frísk og þarf að fá eitthvað.

Ég er sjúklega frísk.
Það er neyðarástand.
Það er hjartað, það er eðlið.

Halló er hérna staddur læknir?
Eðlisfræðingur?
Eitthvað?

 •

Það hefur verið settur upp markaður í gamla sláturhúsinu.
Ekki það að vanti fé.
Ef þarf að slátra
verður að slátra samkvæmt stöðlum Evrópusambandsins
og þá þarf að keyra féð um hálft landið.

Svo nú er búið að setja upp handverksmarkað í gamla sláturhúsinu.

Þær sem prjóna selja peysur.
Svo eru konur sem sulta
og ein selur harðfisk
og handmálaða ramma.

Það er aftur líf í gamla sláturhúsinu.

 •

Það kemur enginn lengur
enginn tekur sénsinn á því að lenda á henni.

Hún gæti verið á því.

 •

Ef ég missi sjónina
get ég alltaf hlustað á hlátur þinn.

Og ef heyrnin bilar
finn ég hönd þína strjúka hörund mitt.

 •

Á vissan hátt hef ég alltaf verið ég.

Þarna ert þú, segir fólk.
Það heilsar.
En aldrei mér.
Það heilsar einhverri annarri en mér.

Ég hef aldrei verið sú sem aðrir héldu að ég væri.

Allir þóttust vita hver ég væri
og hvernig ég væri
en ég hef bara látist vera ég.

 •

Nú ætla þeir að hækka á okkur skattana
það geta þeir
hækkað skattana.

Það er sama rassgatið undir þeim öllum
sama hvernig þeir snúa sér
sama hvernig þeir vinda uppá sig
sama hvernig þeir skipta um flokk
rassinn er alltaf á sínum stað.

Á einhverju verða menn að sitja
og það er sama rassgatið
við komumst aldrei frá því. 

 •

Það er í mér eitthvert slen.

Ég veit ekki.

Ætli ég nenni nokkuð?
Ætli ég vilji nokkuð?

Það er í mér eitthvert slen.

Ætli eitthvað sé að ganga?
Ætli lífið sé að ganga?

 •

Farangurinn fór annað.

Þarna stöndum við meðan aðrir tínast út.

Farangurinn kemur ekki.
Enginn frá ferðaskrifstofunni til að svara.

Vélinni seinkaði.
Hótelið glatað.
Skoðunarferðin hreinn horror.

Og farangurinn fór annað.

 •

Sækona festist á öngli
hjá manni sem var að veiðum
skammt undan landi við Stykkishólm.

Öngullinn hafði krækst undir beltið hennar
og maðurinn dró hana um borð
án þess að hún gæti nokkuð að gert.

Þennan dag var hæglætisveður við Breiðafjörð.

Sækonan bað manninn að hleypa sér aftur í sjóinn.
Hann var tregur til
og því tregari sem hann horfði lengur á konuna.

Þá bauðst hún til þess að þýðast manninn
ef hann skilaði henni aftur eftir þrjá vetur.

Maðurinn féllst að lokum á þessa skilmála
og eftir samvistir í umsaminn tíma
sleppti hann sækonunni á sömu miðum.

En barni þeirra hélt hann eftir.

Sagan er að líkindum frá manninum komin.
Enginn þekkir frásögn konunnar.

Við afkomendurnir staðfestum tilvist hennar.
Um æðar okkar streymir blóð hennar
streymir löngun eftir sjónum
streymir löngun til að komast heim. 

•

Þegar ég geng frá kirkjunni hugsa ég
það sem ég veit að ég má ekki hugsa:
Af hverju þú
þegar svo mörg fífl fá að lifa?

Allir þeir sem ég þekki ekki neitt
þeir lifa
en af hverju ekki þú?

•

Ég fékk fötin af bræðrum mínum.

Ég eignaðist hvítan jakka, manstu
var í honum þegar við fórum í Tívolí
hann var fóðraður og fóðrið slitið
veskið datt milli laga.

Ég sakna hans ennþá.

Ég man líka eftir ljósbláum gallabuxum.
Ég man eftir teinóttum jakkafötum.

Ég hef aldrei þurft að skammast mín.

Samt er eins og ég geti ekkert eins og þeir.
Samt er eins og ég sé öðruvísi.

 •

Þeir kölluðu mann alltaf Ísland.
Allra þjóða kvikindi.
Ágætir strákar.

Við erum eins, þetta fólk.
Sama harkan.

Eitt kvöldið fórum við á nýja krá.
Þegar við höfðum verið þar um stund
tók ég eftir því að þar var ekkert kvenfólk.

Nú er þetta allt viðurkennt.

Svo voru klefar
þar settust menn niður
gat á miðjum vegg
handan veggjar stóð einhver
sem setti bísperrtan vininn í gegn og vildi þjónustu.

Hvað segirðu um þetta, Ísland?

Þeir hlógu og sýndu mér þetta allt.
Ætluðu víst að gera lítið úr mínum.

Þetta var uppúr þorskastríðinu
maður var nú harður af sér þá.

Ég lét ekki bera á neinu.

 •

Sölumennirnir hringja um kvöldmatarleytið
segja þau
og kynna frábær tilboð.

En það hringir enginn í mig.
Enginn spyr hvað ég ætli að kjósa
hvar ég ætli að ávaxta
eða hvað ég ætli að borða.

Ég sit ein yfir ýsunni og kartöflunum.

 •

Eftir að ég hætti fer ég stundum inn eftir.
Þeir hafa bara gaman af því að ég líti í kaffi, þessir gömlu.

Annars er allt breytt. Og að sjá þessa krakka.
Af hverju er þessu ekki kennt að vinna?

Ég þarf nú ekki nema að fara út á stétt.
Það var bara í vikunni.
Ég sé þau koma
strák og stelpu
hún með fangið fullt af rusli og greinum
og strákurinn á eftir
fimmtán ára kannski
heldur á grein
heldur á einni grein.

Þá var mér öllum lokið.

Ég kallaði nú bara til hans:
Passaðu þig að ofreyna þig ekki, vinurinn.

Þetta var öðruvísi þegar maður var látinn bera poka á eyrinni
fimmtíu kíló með pabba gamla
þrettán ára
með kallinum
sem orti níðvísur um allt og alla.

Það vantar alveg einhvern til að yrkja níðvísur núna.

 •

Ég man ekki hvort hann sveik mig
um kaupið. Ég man ekki allt.
Til allrar hamingju man ég ekki allt.

Ef ég væri skáld
myndi ég yrkja lofsöng um gleymskuna.

Það hafa margir ort um Guð
um guði
um gyðjur
um gvuð má vita hvað.

En ef einhver á skilið að fá lofsöng
þá er það gleymskan.

Hún hreinsar burt það sem er óþarft.
Hún tekur af mér byrðar sem ég vil ekki bera.

Hvað haldiði að ég muni þetta?
Til allrar hamingju man ég ekki allt.

Ég er hérna til þess að gleðjast.

•

Ég mátaði rauða skó í London.
Stúlkan sagði: Þetta er síðasta parið.

Ég ákvað samt að bíða.
Hver trúir sölufólkinu?
Ég ákvað að ganga einn hring í verslunarmiðstöðinni.

Þetta var góður dagur og margt að sjá.
Þegar ég kom til baka voru skórnir farnir.

Hún þóttist ekkert vita.

Það eru bráðum liðin fjörutíu ár.
Engir skór hafa enst mér eins vel.

 •

Öll mín góðu áform
og ýmsar hugmyndir
sem mætti koma í verk
á ég ennþá í fórum mínum.

Líttu inn hjá mér einhvern daginn.
Þú færð þetta allt fyrir lítið
ef þú lítur inn.

Láttu bara í þér heyra.
Hafðu bara samband.

Komdu.

Ég er alltaf við.
Ég fer aldrei neitt.

Talaðu við mig.
Segðu eitthvað.

Hlustaðu á mig. Hringdu.

•

Menn segja að ég hafi lokið störfum.
Það segir enginn að ég sé einskis nýtur.

Ekki batnar mér af ellinni.

 •

Núna kemur hann dag eftir dag
boðunarmaðurinn.
Dag eftir dag
til að birta mér stefnu, dag eftir dag.

Hvað hefur fallið á mig?
Ég man ekki til þess að hafa skrifað uppá neitt.
Við svörum ekki.

Slökkvum ljósin.
Svörum ekki.

 •

Það er komið að hópmyndinni.

Hvar er skeggjaða konan?
Hvar er risinn?
Hvar er dvergurinn?

Hvar er samviskan?
Hvar er lygin?
Hvar er gleðin?

 •

Ég finn alltaf verk.
Hef lengi fundið verk.

Í síðunni hef ég fundið verk.
Í höfðinu hef ég fundið verk.
Í vinstra hnénu hef ég fundið verk.

Það gefur mér enginn von
um veikindafrí eða afsökun
fyrir því að sleppa.

Ekkert merkilegt með mig.
Ekkert finnst.
Það finnst aldrei neitt.
Það finnst aldrei neitt nema lífið.

 •

Það fær mig enginn í garðinn.
Hvað hef ég að gera í garðinn?

Ég á ekkert erindi í garðinn.

Ekkert erindi
segi ég
í garðinn
enn.

 •

Fyrst kunni ég ekki við að hringja.
Hvað átti ég að vera að hringja
þótt ég hefði frétt að hún væri veik?

Hvað gat fólk verið að halda um mig?

Svo hringi ég.
Svo hef ég mig í það að hringja.
Ekki bara einu sinni
heldur aftur og aftur.

Aftur og aftur
sama röddin:
Hér býr ekki neinn með þessu nafni.

Því miður, vitlaust númer.

Hættu að hringja, segir röddin.
Hættu að hringja. 

 •

Nú er hann aftur látinn
elsti Íslendingurinn.

Dáinn horfinn
harmafregn.

En varla á heimsvísu
elsti jarðarbúinn kvað vera dáinn líka.

Samt eru bara nokkrar vikur
síðan hann dó síðast.

Svo er páfinn nýlega dáinn
og konungurinn
er hann ekki eilíft dáinn?

Jú, konungurinn er dáinn.
Lifi konungurinn.

Það deyr allt sem getur dáið
deyr bara og deyr
það deyr og deyr
aftur og aftur.

Elsti Íslendingurinn er látinn.

Lifi elsti Íslendingurinn.